Pomieszczenia warsztatu budynku Wydziału Form Przemysłowych od samego progu wypełnia atmosfera pracy. Pośród zapachu szlifowanego drewna, ciętego styroduru, rytmicznego hałasu maszyn powstają pierwsze modele i prototypy jeszcze niedawnych koncepcji. Studenci pracują nad rozwojem własnych, nowatorskich pomysłów, które niejednokrotnie mają szansę zostać zaprezentowane poza murami uczelni, a nawet zostać wdrożone do produkcji, tym samym zyskując szersze grono odbiorców.
Zadowalające jest to, że coraz więcej ośrodków i firm docenia kreatywność i świeżość pomysłów młodych projektantów oraz jest gotowych na współpracę.
Jednym z takich ośrodków jest centrum Dobroteka mające swoją siedzibę w miejscowości Dobrodzień, które jest silnie związane z tradycją dobrego, polskiego rzemiosła. Sięga ona ponad 200 lat. W tym jednym miejscu na mapie znajduje się wiele różnych stolarni i firm oferujących zróżnicowane produkty, które się wzajemnie uzupełniają. Stworzyło to dobry klimat do rozwoju wspólnych przedsięwzięć, którego efektem jest Dobroteka. Centrum ma poprawić sytuację na rynku meblowym, realizując politykę powrotu do dobrego, polskiego rzemiosła w meblarstwie, przy jednoczesnym sprostaniu wyzwaniom stawianym przez współczesnych, coraz bardziej świadomych własnych potrzeb użytkowników. Dobroteka otwarta jest na współpracę między przedsiębiorcami, klientami a młodymi projektantami. Od dwóch lat organizowane są tam warsztaty o tematyce mebli organizowane z myślą o poszerzaniu przez twórców zarówno swoich umiejętności projektowych jak i praktycznych. Chodzi także o wymianę doświadczeń oraz wiedzy z zakresu produkcji oraz projektowania, co jest niezwykle cenne dla uczestników warsztatów.
Owocna kooperacja między centrum a projektantami, a także dostrzeżenie zmieniających się potrzeb klientów sklepów meblowych przyczyniły się do powstania idei nowej marki oferującej elementy wyposażenia wnętrz. Zaproszeni do współpracy młodzi projektanci, studenci kierunków projektowych oraz socjologowie podjęli się wyzwania wyjścia naprzeciw oczekiwaniom współczesnych użytkowników mebli. By trafnie określić jakie cechy powinny posiadać projektowane meble, konieczne było przyjrzenie się bliżej aktualnym stylom życia, funkcjom przestrzeni mieszkalnej i wyłonienie tendencji w kreowaniu tej przestrzeni.
Współczesne mieszkanie staje się synonimem prywatności, samorealizacji, pracy zawodowej, kreatywności i szukania indywidualności.
Współczesna rodzina wykazuje potrzebę izolacji a zarazem potrzebę bycia razem. Stąd w wielu mieszkaniach zauważyć można podział na strefę publiczną, w której domownicy przyjmują gości, wspólnie spędzają czas, oglądają telewizję, gotują i celebrują posiłki oraz przestrzeń prywatną, gdzie śpią i pracują. Nowoczesna rodzina to rodzina mobilna, szczególnie uwrażliwiona na nowe tendencje.
Szuka inspiracji w magazynach z wnętrzami, w podróżach. Z wizerunku współczesnego mieszkania wyłania się przede wszystkim kreatywność jego mieszkańców. Ostatnio szczególnego znaczenia nabiera nowa funkcja domu, zasadnicza dla integracji i ekspresji tożsamości indywidualnej. Mowa tu o miejscu, w którym podkreślane są indywidualne wybory każdego użytkownika.
W obserwowanych przez nas mieszkaniach zauważyć można tendencję do autoekspresji, wyrażania się poprzez sięganie po coraz oryginalniejsze produkty, jeszcze bardziej indywidualne, spersonalizowane.
Nowy rodzaj odbiorców wykazuje się emocjonalnym podejściem do elementów wyposażenia wnętrz. W ich mieszkaniach nie brakuje przedmiotów sentymentalnych z własną historią. Wykrystalizowało się również pojęcie rodziny nuklearnej, tworzonej przez dwa pokolenia tj. rodzice i dzieci. Z czasem usamodzielnione dzieci pozostawiają rodziców samych, aby móc mieszkać na własną rękę z dala od rodzinnego domu.
Wspólnie z grupą socjologów z Uniwersytetu Opolskiego przygotowaliśmy ankietę, która miała pomóc w zrozumieniu potencjalnego odbiorcy. Naszym celem było skonfrontowanie potencjalnych atrybutów projektowanych mebli oraz ogólniejszych ustaleń marketingowych z realiami społecznymi. Klucz doboru badanych opierał się na zasadzie różnorodności przefiltrowanej poprzez wcześniejsze założenia.
Staraliśmy się dotrzeć do osób w różnym wieku, płci i profesji, zamieszkujących różne miejsca i pochodzących z różnych kręgów społecznych. Wspólną cecha wszystkich badanych były doświadczenia związane z meblowaniem się w mieszkaniu własnościowym lub dziedziczonym. Stosunek takich osób do elementów wyposażenia wnętrz jest inny niż w przypadku osób wynajmujących.
Podsumowując, spośród wszystkich obserwowanych mieszkań wyłoniłyśmy kilka kierunków istotnych w projektowa niu współczesnych wnętrz. Należą do nich: szukanie indywidualnego charakteru, emocjonalne podejście do elementów wyposażenia wnętrz, zastosowanie autentycznych materiałów.
Wyniki ankiety przełożyły się bezpośrednio na założenia projektowe. W analizach szczególnie mocno zaakcentowała się silna potrzeba indywidualizacji przedmiotów, dostosowania do własnego gustu, uczynienia ich niepowtarzalnymi.
Personalizacja jest więc jedną z najważniejszych tendencji związanych z nowymi stylami życia i nowymi typami odbiorców. Na takim działaniu opiera się filozofia wielu istniejących na rynku firm. Doskonałym przykładem są małe miejskie samochody, które przed zakupem można skonfigurować w tysiącach życia produktu. Wymienne dodatki dają sposobność do szybkiej i mniej kosztownej zmiany wyglądu mebla i dostosowania go do wnętrza. Koncepcja zakłada również istnienie komisu, zapewniającego obieg mebli i serwisu oferującego naprawę lub wymianę uszkodzonych elementów.
Budowanie usług wokół produktu oznacza, że klient nie zostaje sam z problemem wymiany obicia czy pozbycia się wysłużonych sprzętów, lecz ma zapewnioną kompleksową obsługę na każdym etapie jego użytkowania.
W założeniach do projektów mebli znalazło się także zastosowanie litego drewna, jako materiału starzejącego się z gracją a zarazem lokalnego – od pokoleń używanego w Dobrodzieniu do produkcji mebli wysokiej jakości. Szczególna dbałość o materiały i detale ma na celu nadanie przedmiotom rzemieślniczego charakteru, co równocześnie oznacza niepowtarzalność i indywidualny charakter.
Taki sposób myślenia o cyklu życia produktu związany jest również z aspektem ekologicznym. Obieg mebli wydłuża życie produktu, zapobiegając tym samym szybkiemu nagromadzaniu się śmieci. Służą temu również zastosowanie dobrych jakościowo, naturalnych materiałów i umożliwienie użytkownikowi mebla wprowadzenia zmian, odświeżenia jego wyglądu za pośrednictwem wymiennych elementów.
Projektowanie przedmiotów, które otaczają nas na co dzień wymaga zrozumienia jak funkcjonują one we współczesnych przestrzeniach mieszkalnych i jakie wymagania stawiają ich użytkownicy – coraz bardziej świadomi wzorniczo i wymagający.
Produkt jest nośnikiem idei i znaczeń, mówi o ludzkich potrzebach, marzeniach, aspiracjach. Dlatego tak szczególnie ważne w projekcie mebli dobrodzieńskich jest pozostawienie odbiorcy pola do własnej ekspresji, nadania mu pożądanych cech poprzez indywidualne wybory.
Sabina Knapczyk-Marek