Małopolska jest na czwartym miejscu wśród regionów pod względem liczby podmiotów gospodarczych zaliczonych do przemysłów kreatywnych.
W naszym regionie w 2016 roku działało ponad 28 tys. firm zarejestrowanych w branżach kreatywnych.
Celem badania pn. Małopolskie przemysły kreatywne – stan i warunki rozwoju było zdiagnozowanie stanu, potencjału oraz uwarunkowań 11 przemysłów kreatywnych funkcjonujących w Małopolsce, rozpoznanie poziomu koncentracji działalności kreatywnej oraz charakterystyka dynamiki jej rozwoju w porównaniu do innych regionów w Polsce, zidentyfikowanie i ocena rozwiązań w zakresie wsparcia przemysłów kreatywnych.
Badaniu poddana została branża złożona z 11 przemysłów kreatywnych, wśród których znalazły się:
• przemysł filmowy,
• przemysł muzyczny,
• przemysł wydawniczy,
• media i reklama,
• projektowane ubioru,
• architektura,
• sztuki sceniczne (performatywne – teatr, opera, taniec),
• działalność artystów i rzemiosło artystyczne,
• konserwacja zabytków i dzieł sztuki oraz dziedzictwo kulturowe,
• projektowanie graficzne i wzornictwo przemysłowe (design),
• gry komputerowe i oprogramowanie.
Grafika 1. Najważniejsze wyniki badania przemysłów kreatywnych w Małopolsce.
Źródło: Małopolskie przemysły kreatywne – stan i warunki rozwoju. Raport końcowy z badania
Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego.
Przemysły kreatywne stanowiące część jednej z siedmiu małopolskich inteligentnych specjalizacji - „przemysły kreatywne i czasu wolnego” - uznawane są za ważny czynnik rozwoju gospodarczego Małopolski.
Analiza pokazała bowiem, że działalność w obszarze branży przemysłów kreatywnych generuje ok. 5,0 – 6,3 proc. całego PKB w Małopolsce. Co istotne, znaczący udział w aktywizacji branż kreatywnych w Małopolsce mają przedsiębiorcy. Aż 98 proc. wszystkich podmiotów w tym sektorze tworzą mikroprzedsiębiorstwa, zatrudniające do 9 osób.
W porównaniu do pozostałych województw Małopolska ulokowała się na czwartym miejscu pod względem liczby podmiotów gospodarczych, zaliczonych w badaniu do branż kreatywnych. Zarówno w naszym regionie, jak i w całej Polsce, zauważalny jest optymistyczny trend wzrostowy pod tym względem – w latach 2010-2016 przybyło tego typu firm aż o ok. 36 proc. Na popularność przemysłów kreatywnych mają niewątpliwie wpływ publiczne i niepubliczne uczelnie, które oferują ok. 100 kierunków kształcenia dla przyszłych kadr, a wi
ęc m. in.: grafików, designerów, projektantów, muzyków, programistów itd.
Mapa 1. Podmioty branży kreatywnej w poszczególnych województwach w 2016 r.
Źródło: Małopolskie przemysły kreatywne – stan i warunki rozwoju. Raport końcowy z badania
Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego.
Podobna, wzrostowa tendencja w zakresie kadr, dotyczyć będzie branż mediów i reklamy, projektowania graficznego i wzornictwa przemysłowego oraz projektowania ubioru. Badania pokazały, że liczba pracowników zatrudnionych w branżach kreatywnych z roku na rok rośnie, a w badanym okresie był to wzrost rzędu 120 proc. – z 64,5 tys. osób w 2010 roku do ponad 77,6 tys. w roku 2016. Najwyższy udział miały tu branże gier i oprogramowania, mediów i reklamy oraz wydawnicza. Łącznie, ponad 60% w strukturze zatrudnienia w całym małopolskim sektorze kreatywnym.
Na szczególną uwagę zasługuje branża gier komputerowych i oprogramowania, w której, w badanym okresie, podwoiła się liczba podmiotów gospodarczych działających na rynku. Obecnie, to właśnie ta branża może pochwalić się największym udziałem w całym sektorze kreatywnym w Małopolsce, po pierwsze pod względem ilości podmiotów (24%), a po drugie pod względem wielkości zatrudnienia (28%).
Według badań, czynnikiem wpływającym na rozwój branży gier komputerowych i oprogramowania, jest zorientowanie na wykorzystanie innowacyjnych rozwiązań i współpracę z sektorem B+R. Stały wzrost liczby firm technologicznych oraz specjalizacja regionu w tym zakresie stanowi jeden z priorytetów polityki rozwoju województwa małopolskiego, systematyczne działania przekładają się na dynamiczny rozwój oraz prognozowany silny wzrost zatrudnienia w tym sektorze. Szacuje się, że w 2021 r. w branży gier komputerowych i oprogramowania może pracować nawet do 39 tys. osób.
Wykres 1. Liczba zatrudnionych osób w latach 2010-2016 w małopolskich przemysłach kreatywnych wraz z linią trendu na kolejne 5 lat.
Źródło: Małopolskie przemysły kreatywne – stan i warunki rozwoju. Raport końcowy z badania
Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego.
Warto podkreślić, że działalność w branży przemysłów kreatywnych nie należy do popularnych i łatwo dostępnych. Aby pracować w zawodach kreatywnych, zwykle wymagane jest specjalistyczne wykształcenie, specyficzne umiejętności, nierzadko poparte talentem. To z kolei daje możliwości tylko wąskiej, elitarnej grupie osób, jak chociażby w przypadku konserwatorów zabytków czy muzyków.
Obok niewątpliwie pozytywnych przemian, jakie dotykają przemysły kreatywne, pojawiają się też problemy, które mogą spowalniać rozwój branży lub co gorsza, wpływać na jej stopniowe zanikanie. Specyfika sektora kreatywnego bazuje na zdolności kreacji i profesjonalnym doświadczeniu twórców, co wymaga stałego doskonalenia umiejętności. Wyniki badania wskazują, że przedsiębiorcy sektora kreatywnego najczęściej borykają się z problemem małych możliwości finansowania specjalistycznych szkoleń, podnoszenia kompetencji miękkich lub niedostosowania technologicznego (np. branża wydawnicza).
Raport „Małopolskie przemysły kreatywne – stan i warunki rozwoju"
Wydawca:
Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego
Departament Polityki Regionalnej
Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego
ul. Wielicka 72B, 30-552 Kraków
tel. (+48) 12 29 90 900, fax (+48) 12 29 90 926
www.obserwatorium.malopolska.pl
Autor: Biuro Prasowe UMWM