Pomysł na Jubileuszową statuetkę Ignacego Łukasiewicza zrodził się w głowach Dyrekcji Łukasiewicz – Krakowskiego Instytutu Technologicznego na początku 2022.
Inspiracją do tych działań była Uchwala Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustanowienia roku 2022 Rokiem Ignacego Łukasiewicza, patrona Sieci Badawczej Łukasiewicz, podjęta w uznaniu jego zasług jako twórcy światowego przemysłu naftowego.
Tym samym zaliczono go do zaszczytnego grona Polaków, których działalność odcisnęła wielki i pozytywny wpływ nie tylko na rozwój naszej Ojczyzny, ale również całego świata.
By uczcić 200-lecie urodzin naszego Patrona, 3. rocznicę powstania Sieci Badawczej Łukasiewicza oraz 2. rocznicę powstania Łukasiewicz – Krakowskiego Instytutu Technologicznego, postanowiliśmy wykorzystać nasze doświadczenie w zakresie wykonywania odlewów artystycznych metodą traconego wosku. Zanim ruszyła machina technologiczna potrzebna była wizja artystyczna. Naszym mistrzem w tym zakresie jest krakowski artysta rzeźbiarz Kazimierz Adamski, z którym Instytut współpracuje od lat.
Rys. 1. Ignacy Łukasiewicz – odlew z brązu w drewnianej skrzynce. Autor Kazimierz Adamski (2022)
Pan Kazimierz Adamski ukończył Akademię Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie w 1993 roku. Już jako młody artysta wygrał dwa najważniejsze konkursy lat 90. Był to Konkurs na projekt medalu "Cracoviae Merenti" (Zasłużony dla Krakowa) oraz na statuetkę "Mecenas Kultury Krakowa". Zajmuje się rzeźbą klasyczną, projektuje pomniki, popiersia, rzeźby ogrodowe i ornamenty rzeźbiarskie, które najczęściej odlewane są z brązu lub wykuwane w kamieniu. Jak sam o sobie pisze jest szczęśliwym człowiekiem, bo może robić to co kocha. Kocha rzeźbić, tworzyć trwałe zapisy swoich wrażeń, przemyśleń, uczuć, gdy przygląda się otaczającej rzeczywistości.
Nie mogliśmy znaleźć bardziej wnikliwego artysty, który naszą Łukasiewiczową rzeczywistość, łączącą tradycję z nowoczesnością, przeniesie na prawdziwe dzieło sztuki. Wiedzieliśmy, że ma być Ignacy Łukasiewicz, powinna być lampa, ale także odwołanie do działalności Sieci Badawczej Łukasiewicz w aspekcie tematyki Grup Badawczych – Transformacja cyfrowa, Zrównoważona gospodarka i energia, Zdrowie oraz Inteligentna i czysta mobilność.
O tym jak nasz pomysł został przekuty w wizję artystyczną rozmawiamy z autorem statuetki Łukasiewicza – Kazimierzem Adamskim.
Panie Kazimierzu, jaka była pierwsza myśl w Pana głowie, gdy zwróciliśmy się do Pana z propozycją współpracy przy tym projekcie?
K.A.: Moją pierwszą myślą było to, że lubię rzeźbić postaci z charakterem, ludzi wybitnych, o nieprzeciętnej osobowości. Przy małej formie zawsze istnieje ryzyko „ugrzecznionego portreciku bez wyrazu”, a tak wielki Człowiek musi mieć w sobie coś więcej.
Czy postać Ignacego Łukasiewicza to trudne wyzwanie dla artysty?
K.A.: Postać Łukasiewicza jest bardzo charakterystyczna z wyglądu, jego wąsy, długa broda mówią już wiele o dostojeństwie, atmosferze tamtych czasów, sposobie bycia ówczesnych uczonych. Statuetka została wykonana z dwóch elementów, jest to rzeźba z brązu odlana metodą wosku traconego na prostokątnej podstawie z zielonego marmuru. Popiersie Ignacego Łukasiewicza wyrasta z połamanych skał, które zamykają się w formę prostopadłościanu o podstawie kwadratu. Przed popiersiem znajduje się historyczna lampa konstrukcji samego wynalazcy, która ma także wymiar symboliczny.
Rys. 2. Ignacy Łukasiewicz – odlew z brązu. Autor Kazimierz Adamski (2022)
Gdzie napotkał Pan największe trudności przy odwzorowywaniu Łukasiewiczowej rzeczywistości?
K.A.: Kiedy jest zrozumienie między rzeźbiarzem a zamawiającym, to można już liczyć na połowę sukcesu. Pozostała część pracy zależy tylko od wizji i umiejętności twórcy. Na efekt końcowy pracuje jednak dużo więcej osób. Ważne jest wykonanie starannego odlewu z brązu i podkreślenie rzeźby pięknym kamieniem.
Pewne trudności widziałem, jak to zwykle bywa, w połączeniu żądanych treści i formy rzeźbiarskiej. Nawiązując do rozmowy na temat kształtu oraz przesłania statuetki, ważnym elementem było pokazanie czterech kierunków rozwijanych w Sieci Badawczej Łukasiewicz, w tym także w Łukasiewicz - Krakowskim Instytucie Technologicznym, tj.: Transformacji cyfrowej, Zrównoważonej gospodarki i energii, Zdrowia oraz Inteligentnej i czystej mobilności. Myślałem jak zamknąć wiele pojęć w jednej bryle.
Rys. 3. Szkice robocze i modele rzeźby Ignacego Łukasiewicza. Autor Kazimierz Adamski (2022)
Nam koncepcja rzeźby niezwykle się podoba. Przedstawia to, co w Łukasiewiczu najważniejsze – człowieka, jego innowacyjne rozwiązanie – lampę - oraz odwołania do obecnej i przyszłej działalności Sieci Badawczej Łukasiewicz. Czy wykorzystana technologia i efekt końcowy – gotowy odlew – spełnił Pana oczekiwania?
K.A.:W mojej 30-letniej pracy z odlewnikami muszę przyznać, że statuetka Łukasiewicza jest jednym z najpiękniejszych odlewów od strony technicznej, jak na tego typu gipsowy model. Statuetka jest lekka, a brąz oddaje każdy szczegół i każdą ryskę. To bardzo piękny artystyczny odlew. Widać kunszt dawnych mistrzów i wykorzystanie współczesnej technologii. Liczę, że współpraca z Łukasiewicz - Krakowskim Instytutem Technologicznym zaowocuje jeszcze wieloma pięknymi rzeźbami.
Bardzo dziękujemy za te kilka wspólnych tygodni spędzonych podczas prac koncepcyjnych i twórczych, za godziny rozmów i Pana wrażliwość artystyczną i cierpliwość. Również mamy nadzieję na kolejne wspólne projekty.
Rozmawiała Joanna Kapusta (Łukasiewicz – Krakowski Instytut Technologiczny)
Jeśli jesteście Państwo zainteresowani realizacjami Artysty zapraszamy do oglądania portfolio na stronie internetowej pracowni Pana Kazimierza Adamskiego https://adamski-art.pl
Więcej informacji na temat działalności Łukasiewicz – KIT znajduje się na naszej stronie internetowej: https://kit.lukasiewicz.gov.pl/technologie-odlewnicze/
Zapraszamy do współpracy!
Łukasiewicz – Krakowski Instytut Technologiczny
ul. Zakopiańska 73, 30-418 Kraków
tel. 12 26 18 324
e-mail:
