Ból kręgosłupa to jeden z najpowszechniejszych problemów zdrowotnych współczesnego człowieka.Do jego powstania przyczynia się często niezdrowy styl życia: długie siedzenie przed komputerem, brak aktywności fizycznej czy otyłość. Inne przyczyny mogą być związane z urazem, wiekiem lub poważną chorobą.
Główną przesłanką do rozpoczęcia prac nad niniejszym rozwiązaniem było zaobserwowane przez twórców zapotrzebowanie na nowoczesne rozwiązania służące do walki ze schorzeniami i chorobami kręgosłupa. Szacuje się, że patologiczne krzywizny w płaszczyźnie czołowej dotyczą aż 68% populacji, a ponad 70% ludności w krajach wysokorozwiniętych może cierpieć na bóle kręgosłupa. U osób dorosłych najczęstszą patologią wymagającą interwencji medycznej są dolegliwości w obrębie układu mięśniowo‑szkieletowego dotyczące kręgosłupa. W ramach prowadzonych przez prof. dr. hab. inż. Jerzego Kwaśniewskiego i dr. inż. Szymona Molskiego prac zostało opracowane rozwiązanie chronione patentem PL 226008 i zgłoszeniem patentowym P.431381 w postaci urządzenia do rehabilitacji w schorzeniach kręgosłupa, mięśni i układu nerwowego. Jest to zautomatyzowany system podwieszenia pacjenta posiadający funkcje do stymulacji mięśni, przeznaczony do codziennej rehabilitacji.Niewątpliwą zaletą opracowanego rozwiązania technologicznego jest jego funkcjonalność, polegająca na precyzyjnym i płynnym ruchu w odciążeniu poszczególnych segmentów ciała, z równoczesną zmianą ich położenia w trzech płaszczyznach.
Urządzenie umożliwia wygenerowanie ruchów w dowolnej konfiguracji dla każdej pary siłowników. Konfiguracje te obejmą:
- ruchy skrętne, podnoszenie i opuszczanie głowy, ramion i bioder (o różnych amplitudach, prędkości ruchu, częstotliwości itp.),
- ruch boczny tułowia,
- dla ruchu kończyn zastosowanie napędów bębnowych.
- możliwość generowania składowej wzdłużnej kręgosłupa, jak i ćwiczenia w częściowym lub całkowitym odciążeniu połączone z trakcją (lub nie), którą stosuje się w rehabilitacji zespołów bólowych kręgosłupa.
Dzięki temu, że system pracy siłowników jest w pełni zautomatyzowany możliwa jest do osiągnięcia duża precyzja generowanego ruchu w warunkach pełnego bezpieczeństwa pacjenta i kontroli procesu rehabilitacji.
Zatem rozwiązanie łączy w sobie funkcje wielopłaszczyznowej trakcji kręgosłupa z możliwością ćwiczeń w odciążeniu częściowym lub całkowitym, dając duże możliwości pracy z pacjentami chorującymi na zespoły bólowe kręgosłupa zarówno w stanach ostrych, jak i przewlekłych. Taka funkcjonalność rozwiązania pozwoli na odciążenie rehabilitanta, który nie będzie musiał już używać własnej siły do dźwigania i rehabilitacji pacjenta. Jest to funkcja szczególnie ważna w przypadku pacjentów ciepiących na nadwagę i coraz częstszą otyłość (pacjenci bariatryczni). Dzięki wprowadzeniu tego rozwiązania będzie można uzyskać poprawę dostępności i łatwości obsługi medycznej, a także zwiększy się dostępność usług rehabilitacyjnych dla pacjentów ciepiących na nadwagę i otyłość. Niemniej jednak w tym celu należy opracować odpowiednie oprogramowanie, które umożliwi dostosowanie urządzenia do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta. Dlatego też dalszy rozwój urządzenia i jego funkcjonalności jest obecnie rozwijany w ramach realizacji projektu konkursowego zorganizowanego przez NCBIR „Rzeczy są dla ludzi” pt.:. „Zautomatyzowane urządzenie do samodzielnej rehabilitacji w schorzeniach kręgosłupa, mięśni i układu nerwowego w aspekcie poprawy dostępności i łatwości obsługi medycznej”. Zakłada on finansowanie badań przemysłowych, prac rozwojowych i prac przedwdrożeniowych realizowanych w ramach Konsorcjum AGH w Krakowie i Wojskową Akademię Techniczną im. Jarosława Dąbrowskiego z Warszawy. Udział WAT pozwoli na wizualizację ruchu kręgosłupa w trakcie prowadzonego procesu rehabilitacyjnego.
Jerzy Kwaśniewski, Szymon Molski Katedra Inżynierii Maszyn i Transportu Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Akademia Górniczo – Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
