Małopolskie Centrum Nauki

Małopolskie Centrum Nauki

To będzie miejsce inspirującego kontaktu z nauką. Przestrzeń wspólnego doświadczania, tworzenia, dialogu i edukacji. Budynek Małopolskiego Centrum Nauki powstanie w Krakowie w 2022 roku, ale MCN jako instytucja już działa. Pod koniec tego roku ruszy pierwszy projekt edukacyjny. Ruszy dosłownie, bo wystawa z eksperymentami o powietrzu będzie jeździć po całej Małopolsce.

Popularyzacja wiedzy w formie interaktywnych doświadczeń to patent znany od półwiecza. W 1969 roku prof. fizyki Frank Oppenheimer założył w San Francisco Exploratorium. To interaktywne muzeum, w którym osiągnięcia nauki prezentowane są w prostej, niemal zabawowej formie. Dzięki temu wiedza stała się dostępna i zrozumiała dla osób w każdym wieku.

MCN7

Exploratorium złamało schemat standardowego, przykurzonego muzeum techniki, w którym eksponaty się ogląda. Od tego czasu na świecie powstało sporo centrów nauki, w których eksponatów się używa. W większości narracja skupia się na naukach ścisłych, a w wielu urządzenia zaczynają się powtarzać. Formuła takich centrów powoli się wyczerpuje.

Inne niż wszystkie

Właśnie dlatego centrum w Krakowie będzie inne. Skupi się na człowieku. Sporo będzie psychologii i socjologii, a zagadnienia związane z biologią, chemią czy fizyką zwiedzający doświadczą w kontekście ludzkiego ciała. – To będzie centrum nasycone duchem humanizmu. Budujemy miejsce prawdziwych relacji, gdzie można stać się lepszą wersją siebie samego – opowiada Karolina Perrin, specjalistka ds. wystaw.

grafika MCN 2

Wizualizacja budynku Małopolskiego Centrum Nauki

Człowiek będzie ukazany na kilku poziomach: jednostki, relacji, społeczności, mikroświata i globalnej wioski. To jednak nie wszystko. Na wystawach znajdą się eksponaty artystyczne oraz wątki związane z tożsamością Małopolski. Centrum zwróci uwagę na unikalne zjawiska w regionie, w tym dorobek uczelni, wy  nalazki badaczy czy osiągnięcia naukowe małopolskich przedsiębiorstw. – To będzie miejsce otwarte na współpracę i wymianę doświadczeń. Już teraz zapraszamy designerów, kreatorów, artystów, ekspertów – wylicza Piotr Szymański, dyrektor MCN.

Aktualnie trwają prace nad szczegółową koncepcją wystawy stałej. Także one przebiegają niestandardowo. – Chcemy dokładnie poznać i zrozumieć potrzeby przyszłych zwiedzających, aby udostępnić jak najwięcej unikalnych eksponatów. W tym celu angażujemy przedstawicieli różnych dyscyplin nauki. Spotkania mają charakter warsztatowy, dyskusje bywają burzliwe, ale w ten sposób tworzymy inspirującą przestrzeń wymiany wiedzy – opowiada Beata Seweryn, specjalistka ds. wystaw.

MCN3

Co wyjątkowe, MCN zaprosił do współpracy przedstawicieli nauk humanistycznych. Eksponaty będą również powstawać podczas maratonów projektowania (hackathonów). To rozwiązanie stosowane najczęściej przez firmy informatyczne i z zakresu nowych technologii. To daje nową perspektywę i nadzieję, że w Krakowie powstanie inspirujące miejsce, w którym najmłodsi odbiorcy będą mogli rozbudzić w sobie ciekawość świata.

Naukowiej o powietrzu

Na możliwość eksperymentowania na wystawie stałej poczekamy jeszcze cztery lata, ale już za kilka miesięcy na małopolskie drogi wyruszy naczepa z wystawą o powietrzu. Ekspozycja odwiedzi wszystkie małopolskie gminy. Na pokładzie będzie 9 interaktywnych urządzeń. Zwiedzający dowiedzą się z jakich cząsteczek składa się powietrze i jakie ma właściwości. Aby zobrazować poszczególne zjawiska naczepa zostanie wyposażona między innymi w poduszki powietrzne, okulary rozszerzonej rzeczywistości, piramidę holograficzną, kompresor czy urządzenia do inhalacji solanką.

Wystawa mobilna pt. „Naukowiej” to pierwszy projekt MCN, który wyznacza drogę, jaką będziemy podążać. Wartościowy przekaz, atrakcyjna formuła, otwartość i dostępność, mocne osadzenie w regionalnym kontekście są dla nas najważniejsze. Chcemy by nasze działania przedefiniowały standard działalności edukacyjnej i popularyzatorskiej – mówi Szymon Pitek, koordynator wystawy.

Mimo ograniczonej przestrzeni (naczepa pomieści około 25 użytkowników jednocześnie), wystawę w ciągu 4 lat odwiedzi co najmniej 75 tys. uczniów. Głównymi odbiorcami tego projektu będą szkoły, ale ekspozycja będzie dostępna także podczas różnego rodzaju imprez.

Pryzmat w Czyżynach

Siedziba centrum nauki znajdzie się w Krakowie przy al. gen. Bora Komorowskiego, obok Muzeum Lotnictwa Polskiego i miasteczka studenckiego Politechniki Krakowskiej. W pobliżu jest zabytkowy pas startowy lotniska Rakowice – Czyżyny, a dalej budynki parku technologicznego. Lokalizacja dawała architektom duże możliwości.

MCN8

Wizualizacja Małopolskiego Centrum Nauki

W lutym tego roku poznaliśmy wyniki konkursu architektonicznego. Zwyciężyła propozycja wrocławskiej pracowni Heinle, Wischer und Partner. Edzard Schultz i Anna Strzyszewska-Słońska zaproponowali budynek o trójkątnym kształcie, który z poziomu pasa lotniska wznosi się w kierunku alei Bora Komorowskiego. Pod zielonym dachem znajdzie się miejsce na wystawy stałe i czasowe, przestrzeń emocji, sale konferencyjne, laboratoria, szklarnię, restaurację i kawiarnię. Projektowana całkowita powierzchnia użytkowa nowego gmachu to ok 20 tys. m2, czyli obszar zajmujący w przeliczeniu ok. trzy boiska piłkarskie.

Wraz z inwestycją do dyspozycji mieszkańców i zwiedzających oddany będzie ogólnodostępny ogród z kilkoma plenerowymi eksponatami oraz aleją odkryć naukowych. Po zielonym dachu będzie można spacerować, co daje możliwość wykreowania przestrzeni, jakiej w stolicy Małopolski jeszcze nie było. Tereny zielone zajmą ok. 9 tys. m2, co daje teren znacznie przekraczający wielkość boiska do gry w piłkę nożną.

Wartość inwestycji to ponad 150 mln zł, z czego przewidywane dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego wyniesie ponad 106 mln zł. Sama budowa rozpocznie się w 2020 roku. W ciągu następnych dwóch lat w Czyżynach powstanie nie tylko budynek. Powstanie nowoczesne, inspirujące i skłaniające do interakcji miejsce, które na długo zapadnie w pamięć.

Piotr Koziarz
Małopolskie Centrum Nauki w Krakowie
www.mcn.malopolska.pl
facebook.com/mcn.malopolska

 

Related Articles