Nazwa fundacji Hackerspace Kraków może brzmieć groźnie dla osób, które masowa popkultura zdołała przekonać do tego, iż haker jest groźnym cyberprzestępcą, włamującym się do systemów informatycznych. Takich ludzi nie spotkamy jednak w siedzibie fundacji, mieszczącej się przy ul. Zacisze 5/P1 w Krakowie.
Osoby z nią związane odwołują się bowiem do oryginalnego znaczenia tego słowa, stosowanego na zachodzie już w latach sześćdziesiątych minionego stulecia - pierwotnie termin ten odnosił się do ludzi zafascynowanych nowoczesną techniką, głównie elektroniką i informatyką. Z tak rozumianym ruchem hakerskim otwarcie utożsamiają się postacie takiego formatu jak Steve Wozniak (współzałożyciel firmy Apple) czy Linus Torvalds (twórca systemu operacyjnego Linux).
Termin hackerspace można rozumieć na dwa sposoby. W sensie najbardziej dosłownym jest to fizyczna przestrzeń, lokal pełniący między innymi funkcję warsztatu, biblioteki i sali wykładowej. Pasjonaci techniki mogą pracować tutaj nad swoimi projektami, korzystając ze wspólnych narzędzi, których zakup dla pojedynczej osoby byłby finansowo nieopłacalny. Hackerspace to jednak przede wszystkim społeczność, zrzeszająca ludzi o podobnych zainteresowaniach, pragnących dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniami. Wśród osób związanych z fundacją Hackerspace Kraków najliczniejszą grupę stanowią studenci i absolwenci kierunków ścisłych i technicznych. Można tu jednak spotkać także humanistów oraz szukających inspiracji artystów. Realizowane wspólnie projekty obejmują szerokie spektrum zagadnień – zaczynając od stolarstwa, poprzez programowanie i amatorską elektronikę do druku 3D i komunikacji radiowej.
Pomysł założenia krakowskiego hackerspace’u narodził się w 2012 roku, w środowisku osób zafascynowanych nowoczesnymi technologiami i tematyką „zrób to sam”. Głównym źródłem inspiracji była podobna instytucja działająca w Warszawie. Opierano się także na wzorcach wypracowanych przez organizacje działające za granicą. Jeszcze przed końcem roku zarejestrowana została fundacja z siedzibą przy ul. Radziwiłłowskiej, gdzie z myślą o miłośnikach techniki i majsterkowania urządzono niewielki warsztat. Zainaugurowano także praktykowaną po dziś dzień tradycję cotygodniowych otwartych spotkań – tak zwanych nighthacków. W ich trakcie każdy zainteresowany może pojawić się w lokalu, porozmawiać z członkami zarządu i wolontariuszami, a także skorzystać z dostępnych narzędzi.
W 2017 roku fundacja przeniosła się do nowej siedziby, mieszczącej się w podziemiach okazałego gmachu przy ul. Zacisze. Dostępna przestrzeń pozwoliła na zorganizowanie pracowni stolarskiej, laboratorium elektronicznego, pomieszczenia przystosowanego do prelekcji, a także kącika radiowego.
Głównym celem przyświecającym fundacji jest podnoszenie kultury technicznej wśród mieszkańców Krakowa. Od początku swojego istnienia organizacja ta bierze udział w inicjatywach o charakterze edukacyjnym. Do tej pory współpracowała między innymi z: Uniwersytetem Pedagogicznym, Akademią Sztuk Pięknych oraz Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie. Związani z fundacją wolontariusze organizują zajęcia edukacyjne skierowane do dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych. Wychodząc do publiczności odwiedzają festiwale nauki, a nawet festiwale muzyczne. Wielkim sukcesem okazał się kurs radioamatorski, zorganizowany wspólnie z klubem krótkofalarskim SP9KGP "Ryjek". Do tej pory odbyły się już cztery edycje tego kursu, przygotowującego do państwowego egzaminu na operatora radiowych urządzeń nadawczo-odbiorczych w służbie amatorskiej.
Plany na najbliższą przyszłość obejmują przede wszystkim zwiększenie zasobów sprzętowych oraz narzędzi wchodzących w skład wyposażenia fundacji. Ważnym celem jest także poszerzenie grona odbiorców prowadzonej działalności edukacyjnej. Fundacja utrzymuje się z darowizn, więc powodzenie tych planów zależy przede wszystkim od ofiarności darczyńców.
Marek Więcek
Hackerspace Kraków
Siedziba Hackerspce Kraków: ul. Zacisze 5/P1, 31-156 Kraków (wskazówki dojazdu)
Hackerspce Kraków w mediach społecznosciowych: